موضوع: جنگ های دوران حکومت
کلمات کلیدی: صفین، مثله
حمله های پراکنده و درگیری ها تا ابتدای ماه ذی الحجّة ادامه داشت. اما با فرارسیدن ماه محرم، دو طرف توافق کردند تا به احترام این ماه موقّتا آتش بس داده شود. در این برهه، دو طرف رو به مذاکره و ارسال نماینده برای مذاکره با طرف مقابل آوردن که البته همه ی آن ها بی نتیجه بود.
پایان آتش بس
اواخر ماه محرم، امیرالمومنین دستور داد تا شخصی به هنگام غروب خورشید در برابر سپاه شام قرار گیرد و با صدای رسا فریاد کند و بگوید:
«ای اهل شام، امیر مؤمنان می گوید: من به شما مهلت دادم و در امر جنگ صبر کردم تا به حق بازگردید و بر شما از کتاب خدا دلیل آوردم و شما را به سوی آن دعوت کردم، ولی از طغیان دوری نجستید و حق را پاسخ نگفتید. در چنین شرایطی من هر نوع امان را به صورت متقابل برداشتم، که خداوند خائنان را دوست نمی دارد.»
با این پیام، تحرکی در دو لشکر پدید آمد و دو طرف شروع به آرایش دهی به نیرو هایشان شدند.
خطبه ی مهم امام قبل از جنگ
قبل از شروع نبرد اصلی، امیرالمومنین در میان سپاهیان خود ایستاد و نکات مهمی را درباره ی جنگ تذکر داد:
«آغاز به نبرد مکنید تا با شما آغاز کنند، که شما بحمدالله در این نبرد حجت و دلیل دارید و رها گذاردن آنان تا لحظه ای که به نبرد آغاز کنند حجت دیگری است در دست شما. وقتی آنان را شکست دادید آن کسی را که پشت به شما کند و بگریزد نکشید. زخمیها را نکشید و عورت دشمن را آشکار نسازید و کشته ای را مثله نکنید و آن گاه که به بارانداز و اردوگاه آنان رسیدید پرده دری ننمایید و به خانه ی کسی جز با اجازه ی من وارد نشوید و چیزی از اموال دشمن نگیرید مگر آنچه را که در میدان نبرد بر آن دست یابید. زنی را با اذیت تحریک نکنید، هر چند شما را ناسزا گوید و بزرگان و نیکان شما را دشنام دهد، زیرا آنان از حیث عقل و قدرت ضعیف می باشند روزی که آنان مشرک بودند ما مأمور بودیم که دست به سوی آنان دراز نکنیم و اگر در دوران جاهلیت مردی به زنی با عصا یا آهن حمله می کرد این ننگی بود که بعداً فرزندان او مورد نکوهش قرار می گرفتند.»